Większość osób poszukujących pracy nie wie zbyt dobrze, czego oczekuje od kolejnego stanowiska, nie mówiąc już o tym, gdzie będą za pięć lat. Ale pytanie „gdzie widzisz siebie za pięć lat?” jest klasykiem rozmów kwalifikacyjnych. I dzieje się tak z bardzo dobrego powodu: za jego pomocą rekruter sprawdza, czy pasujesz do firmy i co cię motywuje.
„Gdzie widzisz się za pięć lat?” – to jedno z najbardziej podchwytliwych pytań, jakie może zadać. Tak naprawdę nikt nie jest w stanie przewidzieć przyszłości, zatem w odpowiedzi musisz połączyć ambicje z realizmem.
Nie zrobisz na nikim wrażenia, jeśli z nijaką miną wymamroczesz coś o awansie – pracodawcy chcą pracowników z motywacją i wizją. Ponieważ ktoś, kto świadomie buduje oszałamiającą przyszłość, pomaga innym robić to samo.
W tym wpisie znajdziesz:
- Dlaczego rekruterzy chcą znać twoje plany za kilka lat?
- Jak odpowiedzieć na pytanie „Gdzie widzisz siebie za pięć lat?”
- 6 przykładowych odpowiedzi na różne sytuacje
- 4 okropne odpowiedzi, których warto unikać (z przykładami)
Czy czujesz przerażenie na myśl, że musisz opowiadać rekruterowi o ambitnych planach na przyszłość, których tak naprawdę wcale nie masz? Otóż wcale nie musisz. Co więcej, są organizacje, gdzie kandydat nastawiony na szybkie pięcie się po szczeblach drabiny zupełnie się nie odnajdzie. Dlatego pamiętaj, żeby zawsze odpowiadać szczerze – zastanów się jednak, jak opowiadać pozytywnie o swoich oczekiwaniach.
Dlaczego rekruterzy pytają o odległą przyszłość?
Osoby prowadzące rekrutację chcą widzieć przyszłość w jasnych barwach, podobnie jak ty. Kiedy pytają na rozmowie kwalifikacyjnej, gdzie widzisz siebie za pięć lat, być może podświadomie myślą też o własnej karierze. Zależy im, żeby zatrudnić właściwą osobę. Pokaż zatem, że twoje ambicje pomogą im osiągać swoje cele zawodowe.
Kiedy kierownik i pracownik patrzą w tę samą stronę (nawet jeśli ich punkt startowy jest inny), pojawia się magia. W swojej odpowiedzi porusz takie tematy:
Czy masz niezbędne umiejętności i ambicję, by rozwijać się w firmie?
Twój przyszły szef będzie chciał się przekonać, że wciąż się rozwijasz – nawet jeśli rozmowa będzie dotyczyła głównie tych kompetencji, które już masz. Jakie umiejętności chcesz zdobyć i jak przydadzą się w nowej firmie? Pokaż rekruterowi, w co warto zainwestować, jeśli chodzi o twój rozwój.
Co twoja obecność wniesie do zespołu?
Ambicja jest zaraźliwa. I odwrotnie: nie ma nic gorszego od pracy z kimś, kto marzy, by nic nie robić. Pokaż jasno, że chcesz, by rozwój twojej kariery pozytywnie wpłynął na ludzi wokół. Nigdy nie wiesz, jak twoje doświadczenie może zainspirować kogoś innego i mu pomóc – zaznacz, że chcesz zarówno brać, jak i dawać.
Co cię motywuje i jak bardzo?
Pytanie o twoje plany na przyszłe 5 lat to świetna okazja, by poznać lepiej twoją motywację. Zdanie „Jestem bardzo zmotywowaną osobą” może wydawać się pustym frazesem. Tutaj masz jednak okazję, by je podbudować i opowiedzieć o swoich ekscytujących planach na przyszłość.
Zaintryguj rekrutera i zdobądź jego pełną uwagę. Niech zacznie się zastanawiać, jak pomóc ci urzeczywistnić tę wizję.
Hiring managerzy często zadają popularne pytania na parę różnych sposobów, ale zawsze chodzi o uzyskanie takich samych informacji. Oto siedem innych pytań, które mają zbadać twoją wizję przyszłości:
- Jakie są pana/pani długoterminowe cele zawodowe?
- Co chcesz osiągnąć na tym stanowisku?
- Jak widzi pan/pani swój rozwój w tej pracy?
- Jakie aspekty kariery są dla pana/pani ważne?
- Jakie masz cele związane z karierą w średniej perspektywie czasowej?
- Jak mierzysz swój sukces, jeśli chodzi o karierę?
- Gdyby miała pani całkowitą swobodę, czym by się pani zajęła zawodowo?
Jak odpowiedzieć na pytanie „Gdzie widzisz siebie za pięć lat?”
To pytanie ma potencjał, by ujawnić sporo o twojej kandydaturze, dlatego starannie przemyśl odpowiedź. Możesz mieć pewność, że dzięki temu rekruter będzie miał twoje słowa na uwadze aż do końca rozmowy. Najlepiej przygotuj sobie zarys odpowiedzi z wyprzedzeniem. Zastanów się nad takimi sprawami:
Udaj się na „zawodową podróż w czasie”
Zanim odpowiesz na pytanie, gdzie widzisz siebie za pięć lat, zastanów się, dokąd prowadzi twoja obecna ścieżka kariery. Czy w nowej pracy chcesz zmienić ten kurs?
Co chcesz zmienić w swojej pracy? Jak by wyglądał twój idealny tydzień pracy? Co powinno się znaleźć w twoim zakresie obowiązków?
Pokaż swoją ambicję i nadzieje
Każdy pracodawca się zdziwi, jeśli kandydat nie wykaże entuzjazmu na myśl o swojej wymarzonej przyszłości. Tyle że szukanie pracy jest ciężkim zadaniem i czasem może być ciężko wciąż marzyć. Mimo to odpowiedz optymistycznie.
Odmaluj w jasnych barwach obraz tego, gdzie widzisz siebie za pięć lat. Nikt nie powiedział, że wszystko musi się spełnić, zatem nie cenzuruj swoich ambicji.
Użyj ogłoszenia o pracę jako punktu wyjścia
Idealnie byłoby, żeby twoje plany na przyszłość były blisko związane ze stanowiskiem, o które się ubiegasz. Każda część twojej wizji na przyszłość powinna być o krok (czy dwa) od stanowiska, które zajmiesz teraz. Jeśli rozrzut będzie za duży, rekruter może uznać, że nie nadajesz się do pracy. Przeczytaj uważnie ogłoszenie o pracę. Jak wymienione w nim obowiązki łączą się z tym, co może przyjść następnie?
Pokaż zmiany, których już dokonałeś
Trudno będzie ocenić twój potencjał na przyszłość, jeśli nie pokażesz udokumentowanych planów i osiągniętych celów z przyszłości. Upewnij się, że potrafisz uzasadnić posiadane ambicje. Pracownik, który kierował dotąd własnym losem, będzie w stanie dalej podążać swoją drogą.
Dopasuj swoją odpowiedź do kultury organizacyjnej firmy
W idealnej sytuacji odpowiedź na pytanie „Gdzie widzisz siebie za pięć lat?” wpasuje się w kulturę organizacyjną nowego pracodawcy. Jeśli twoje ambicje i marzenia nie pokrywają się ze strategią firmy (np. ma ona płaską strukturę, a ty marzysz o szybkich i częstych awansach), rekruter może zwątpić w to, czy się odnajdziesz już na początku. Nie wspominając o tym, czy zostaniesz przez pięć lat... Podczas rozmowy o pracę trudno ocenić dopasowanie do kultury firmy. Dlatego czerwoną flagą może być każda odpowiedź, która jasno świadczy o rozbieżności celów.
Pamiętaj, że zainteresowania i potrzeby mogą się zmieniać
Żadna racjonalna osoba nie powie z absolutną pewnością, gdzie się widzi za pięć lat. Realiści mają świadomość, że w tym czasie w ich życiu może się wydarzyć prawdziwa rewolucja. Zmiany mogą dotyczyć także sytuacji gospodarczej czy światowej. Dlatego unikaj zapewnień w stylu „zawsze” czy „nigdy”. Jeśli pracodawca podważy twoją wizję, żeby zobaczyć twoją reakcję, nie broń się zbyt zaciekle. Nikt nie wie, co przyniesie mu życie.
Sześć świetnych odpowiedzi na pytanie „Gdzie widzisz siebie za pięć lat?”
Pokazujemy sześć różnych scenariuszy – znajdź odpowiedź najbliższą twojej sytuacji i się nią zainspiruj. Pamiętaj, że najważniejsze jest, by odpowiadać szczerze. Nie próbuj domyślić się, co zrobi wrażenie na rekruterze – i tak pozna twoje preferencje, gdy będziesz odpowiadać na inne pytania. Mów otwarcie o swoich nadziejach i marzeniach zawodowych.
Napędza cię chęć rozwoju zawodowego
Mów konkretnie o swoich planach rozwoju zawodowego i dalszych szkoleniach. To świetny sposób, żeby pokazać, że łakniesz nowej wiedzy i szukasz każdej okazji do doskonalenia. Skupienie się na rozwoju zawodowym pokaże przyszłemu szefowi, że jesteś ambitny (nie zagrażając mu). Pamiętaj jednak, by połączyć to z poprawą wyników na stanowisku. Możesz opowiedzieć o tym, jak poprzednie szkolenia pomogły ci wyróżnić się w pracy. Firma zainwestuje w ciebie, jeśli przyniesie jej to korzyści.
„Obecnie moim priorytetem jest rozwój zawodowy i poszerzanie wiedzy. W najbliższych pięciu latach planuję ukończyć studia podyplomowe menedżera w ochronie zdrowia, tak by optymalnie wykorzystywać wiedzę do zarządzania siecią gabinetów stomatologicznych”.
Chcesz awansować
Nie ma nic złego w powiedzeniu wprost, że chcesz się wspinać na kolejne szczeble stanowisk w korporacji. Jeśli twoja ścieżka kariery umożliwia awans w przeciągu następnych paru lat, nie wstydź się jasno o tym mówić podczas rozmowy o pracę. Twoja szefowa zapewne także będzie chciała zmienić stanowisko na wyższe, zatem znalezienie odpowiedniego zastępstwa jest dla niej bardzo ważne. Praca dla kogoś, kto chce blokować rozwój innych, nie jest zdrowa, zatem mów wprost o swoich ambicjach. Słaby szef nie da ci pracy i unikniesz marnowania czasu.
„W przeciągu pięciu lat chciałbym rozwijać się w strukturach firmy ścieżką przewidzianą dla specjalistów. Będzie mi zależało na tym, by wciąż zdobywać nową wiedzę i ze stanowiska analityka finansowego przejść szczebel wyżej, stając się starszym analitykiem i otwierając sobie drogę do dalszego rozwoju”.
Planujesz przejść na stanowisko kierownicze
Pięć lat to dużo czasu, by się rozwinąć i objąć stanowisko kierownicze – zdobycie doświadczenia i kompetencji przywódczych wymaga czasu. Ambicja objęcia stanowiska kierowniczego nie wymaga żadnego wytłumaczenia. Znaczy jednak, że będziesz osobą, która się zgłasza, gdy trzeba poprowadzić jakiś projekt albo współpracownik nie radzi sobie i potrzebuje mentora. Osoby z aspiracjami kierowniczymi zwykle wykorzystują takie możliwości rozwoju.
„Po ośmiu latach pracy eksperckiej i roku zarządzania zespołem czuję, że chciałabym się rozwijać w kierunku zarządzania ludźmi. Pięć lat to wystarczający czas, bym rozwinęła swoje umiejętności w tym zakresie – zarówno w praktyce, jak i poprzez dodatkowe studia. Mam nadzieję, że będę mogła sprawdzić się na bardziej odpowiedzialnym stanowisku.”
W niektórych sytuacjach warto spokojnie przyznać, że nie masz pewności, co będzie za kilka lat. Jeśli właśnie wykonujesz ogromny krok naprzód w karierze, możesz szczerze powiedzieć, że nie masz jeszcze wizji przyszłości. Jasno pokaż, że dotąd świadomie rozwijałeś karierę, i wymień kilka powodów, które przyciągają cię do pracodawcy (tutaj dobrze zadziała dopasowanie do kultury organizacyjnej firmy). Twoja szczerość zostanie doceniona.
Chcesz zostać na tym samym stanowisku, ale mieć świetne wyniki
Jeśli twoje kolejne stanowisko jest o szczebelek wyżej od poprzedniego, może wcale nie chcesz przesadzać z ambicją i dodatkowo awansować w przeciągu pięciu lat. Możesz przyznać, że przyszła rola będzie dla ciebie wyzwaniem. Opowiedz jednak o wszystkim, co chcesz w niej osiągnąć przez kolejnych pięć lat. Pracownik, który ma świadomość i chce świetnie wykonywać swoje zadania, będzie otwarty na coaching i zarządzanie – niech twój przyszły przełożony zauważy twój potencjał.
„Obecnie moim priorytetem jest stabilne środowisko pracy, a ponadto na stanowisku partnera biznesowego będę miał wiele do nauczenia się. Za pięć lat widzę się w tym samym zespole, ale już jako prawdziwa podpora zespołu. Chcę dostarczać doskonałe wyniki i stanowić wsparcie dla mniej doświadczonych pracowników”.
Chcesz przejść na inne stanowisko
Wiele osób może mieć plany, które oznaczają delikatną zmianę ścieżki kariery. Na przykład marketingowiec może marzyć o zajęciu się badaniami rynku. W takim przypadku musisz pamiętać o dwóch ważnych kwestiach. Po pierwsze, pokaż, jak nowa praca pomoże ci spełnić cel – twój szef będzie oczekiwał przynajmniej 2–3 lat zaangażowania. Po drugie, opowiedz o tym, że długoterminowo widzisz się w danej firmie. Gdy wspominasz o możliwych zmianach, wyraźnie zaznacz, że chodzi ci o zmianę ścieżki kariery wewnątrz firmy.
„Po siedmiu latach w dziale badań i rozwoju urządzeń optometrycznych chciałabym przejść do państwa firmy, żeby wykorzystać swoje umiejętności i wesprzeć dział rozwojowy. Następnie w perspektywie kilku lat planuję zajęcie się marketingiem produktów, które znam od podszewki.”
Nie wiążesz przyszłości zawodowej z tym pracodawcą
To trudniejsza sytuacja. Jak podejść do tego pytania, kiedy wiesz na pewno, że nie chcesz zostać w firmie na dłużej niż 2–3 lata? Cóż, jeśli chcesz dostać pracę, zachowuj się, jakbyś miał długoterminowe plany. Nie polecamy kłamania podczas rozmów o pracę, ale to pytanie jako jedno z niewielu może wymagać odrobiny aktorstwa. Wymyśl kilka prawdopodobnych powodów, które pozwolą ci rozwijać się w firmie (ale nie mów o tym za wiele). Im dłużej będziesz mówić, tym łatwiej będzie ci się pogubić.
„Mam nadzieję, że będę nadal wykorzystywać obecne i nowe umiejętności w zakresie marketingu cyfrowego, by zwiększać obroty klientów agencji reklamowej Kowalski & Mroczek.”
Spytaj, czy szef i firma pomogą ci osiągnąć twoje cele
Każda rozmowa o pracę służy temu, żeby obie strony się poznały. Dlatego spokojnie możesz spytać hiring managerkę, czy w jej opinii pracodawca może spełnić twoje długoterminowe nadzieje. Jeśli odpowiedź będzie negatywna albo rekruterka się zawaha, być może warto będzie szukać gdzie indziej. Możesz też zapytać o długoterminowe plany pracodawcy dla ciebie. Gdy zadajesz trudne pytania, czasem mowa ciała i wyraz twarzy rekruterów mówią więcej, niż ich słowa.
4 okropne odpowiedzi, których lepiej unikać
Istnieje wiele świetnych odpowiedzi na pytanie o to, gdzie widzisz siebie za pięć lat, ale zawsze można wypalić z czymś mniej przemyślanym. Oto cztery sposoby na to, jak zapewnić sobie ekspresowe skreślenie z listy kandydatów:
Nie zastanawiałem się nad przyszłością
Bądźmy szczerzy – większość osób szukających pracy chce po prostu znów zacząć zarabiać. Niekoniecznie planują kolejny strategiczny krok do glorii i chwały. Może to prawda, że „będzie co będzie”, ale podczas rozmowy o pracę nie wolno ci pokazywać takiej apatii.
Kandydat, który nie ma długoterminowej wizji swojego miejsca w firmie, to osoba, która prawdopodobnie zniknie przy pierwszych trudnościach. Rekrutacja nowego pracownika oznacza koszty, zatem kierownik dąży do tego, żeby ludzie nie odchodzili.
„Ja nie lubię planować do przodu, bo są rzeczy, których się nie da przewidzieć. Kto myślał o pandemii? Dlatego jak mi się gdzieś podoba, to tam zostanę”
To moja trampolina do kariery
Wszyscy pracowaliśmy kiedyś z ludźmi, którzy wydają się nieobecni. Niezmotywowani pracownicy obniżają morale całego zespołu. Jeśli rekruter wyczuje, że przy pierwszej okazji rzucisz pracę dla innego stanowiska w innej firmie, nie będzie chciał cię zatrudnić. Jeśli potencjalna praca bardzo się różni od przyszłości, którą opisujesz, szybko cię skreślą.
„Gdzie się widzę za pięć lat? Dzięki doświadczeniu ze stanowiska juniorskiego w tej firmie będę mogła przejść na stanowisko specjalistki u drugiego dużego gracza w branży recyklingu, a tam będę spokojnie rozwijać się i szkolić, by w dłuższej perspektywie zająć stanowisko kierownicze”
„Na pana miejscu”
Dobrze jest mieć ambicję, ale nie podbijesz serca kierownika, jeśli spojrzysz mu w oczy i na pytanie „Gdzie widzisz siebie za pięć lat?” odpowiesz „Na pana miejscu”. Po pierwsze, sugerujesz w ten sposób, że poradziłbyś sobie lepiej (a nawet nie znasz ich stylu pracy). Po drugie, przedstawiasz się jako zagrożenie, a nie cenny dodatek do zespołu. Możesz mieć takie myśli po paru latach przepracowanych na danym stanowisku, ale nie zaczynaj od nich rozmowy kwalifikacyjnej.
„W mojej idealnej przyszłości za pięć lat to ja będę na pani miejscu jako kierownik zespołu. Zwiększę wydajność i motywację pracowników, i rozwinę dział”
Opowiadasz o planach, które nie zdarzą się w tej firmie
Świetnie jest mieć ambitne plany. Tylko że jeśli z jakiegoś powodu nie da się ich realizować u potencjalnego pracodawcy, opowiadasz mu o przyszłości, w której pracujesz dla kogoś innego. Upewnij się, że to, o czym opowiadasz, można osiągnąć w firmie twojego przyszłego pracodawcy.
„Teraz mam zamiar chwilę popracować, żeby odłożyć pieniądze, a potem będę dzielić swój czas między dorywcze prace latem i wyjazdy do Azji na jesień i zimę. Może otworzę szkołę nurkowania na Bali”
