Zostałeś zatem zaproszony na rozmowę o pracę? Gratulacje! To z pewnością dzięki doskonale napisanemu CV. Twoim celem jest teraz pójście na rozmowę kwalifikacyjną i wywrzeć tak świetne wrażenie, że wszystkie inne rozmowy kwalifikacyjne zostaną odwołane, a menedżer ds. zatrudnienia postawi na Ciebie swoje wszystkie karty, prawda?
Zebraliśmy 18 porad dotyczących tego, co zrobić przed rozmową kwalifikacyjną, w jej trakcie i po niej, aby zostać zatrudnionym. Obejmują one wszystko, co istotne: od tego, w co się ubrać, po to, co powiedzieć i zrobić. Podsuwamy nawet wskazówki na temat tego, co najlepiej zjeść przed rozmową kwalifikacyjną i jak dobrze się wyspać w przeddzień rozmowy kwalifikacyjnej. I na wypadek, gdyby nasze sugestie nie były wystarczające, poprosiliśmy kilku ekspertów zajmujących się rozmowami kwalifikacyjnymi, aby również podzielili się z nami swoimi radami.
Oto kilka rzeczy, które powinieneś zrobić przed rozmową kwalifikacyjną:
W obecnych czasach pandemii możliwe, że najpierw odbędziesz wstępną rozmowę o pracę. W celu ograniczenia fizycznego kontaktu może to być rozmowa telefoniczna lub wideo. Nie oznacza to, że możesz pominąć którykolwiek z wyżej wymienionych kroków. Liczy się pierwsze wrażenie. Na rozmowę kwalifikacyjną włóż długie spodnie! Szorty są bez wątpienia wygodne, ale asbolutnie nie nadają się na rozmowę o pracę. Chyba nie chciałbyś stracić szansy na tę wymarzone stanowisko, dlatego że menedżer ds. zatrudnienia zobaczył coś, co sprawiło, że poczuł się niekomfortowo.?
Zazwyczaj rozmowa kwalifikacyjna trwa około 45 minut do godziny. Chociaż Tobie może się wydawać to dużo, menedżer ds. rekrutacji nie ma zbyt wiele czasu, aby w pełni ocenić, czy jesteś odpowiednią osobą na stanowisko. Oprócz tego, że będzie oceniać Twoje odpowiedzi, będzie też zwracać uwagę na następujące rzeczy:
Nasze wskazówki pomogą Ci spełnić wymagania na tych obszarach. Zanim do nich przejdziemy, powinieneś zdać sobie sprawę z tego, że rozmowa kwalifikacyjna to coś więcej niż odpowiadanie na szereg pytań.
Prawdopodobnie słyszałeś powiedzenie Benjamina Franklina: „Nie przygotowując się, skazujesz się na porażkę”. Być może słyszałeś również wypowiedź popularnej amerykańskiej autorki Stephanie Perkins (lub inne jej wersje): „Pierwsze wrażenie można zrobić tylko raz”.
Oba sformułowania są bardzo trafne i oba są prawdziwe. Zwłaszcza w przypadku rozmów kwalifikacyjnych. Chociaż będą też inne rozmowy kwalifikacyjne, to ta jedna już się więcej nie powtórzy, jeśli nie pójdzie Ci dobrze. W dniach poprzedzających rozmowę kwalifikacyjną powinieneś zarezerwować czas na przygotowanie się do tego, by zrobić dobre wrażenie, pamiętając o następujących krokach:
Dowiedz się wszystkiego, co powinieneś wiedzieć o firmie i stanowisku, na które aplikujesz. Dzięki internetowi zadanie to stało się obecnie łatwiejsze niż kiedykolwiek. Oto, gdzie szukać, aby dowiedzieć się, czym zajmuje się firma, jaka panuje w niej kultura, jakie są jej osiągnięcia i publiczny wizerunek.
Research na temat firmy może nie tylko pomóc w przygotowaniu się do rozmowy kwalifikacyjnej, ale pomoże także uchronić się przed próbami oszustwa związanych z pracą albo potwierdzić podejrzenia dotyczące firmy. Czy jej oferta wydaje się zbyt piękna, aby mogła być prawdziwa? Dzięki anonimowym recenzjom innych pracowników dowiesz się, co naprawdę kryje się za nazbyt doskonałym opisem stanowiska.
Zrób sobie „ściągawkę” w formie punktów i zapamiętaj to, czego się dowiedziałeś, na wypadek, gdyby prowadzący rozmowę zapytał, co wiesz o firmie. Jeśli zada takie pytanie, wykorzystaj to, co wiesz, we własnych odpowiedziach lub pytaniach. Przykład: Kilka lat temu zostałem zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną na stanowisko copywritera w firmie e-commerce. Kilka dni przed spotkaniem przeczytałem artykuł o tym, jak firma wprowadzała specjalny system zarządzania treścią (CMS). Udało mi się poruszyć ten temat podczas rozmowy, aby zademonstrować własne kwalifikacje.
Informacje zawarte na Twoim CV będą często wracać podczas rozmowy o pracę. Kierownik ds. rekrutacji odniesie się do nich w swoich pytaniach, więc musisz być gotowy, aby odpowiedzieć na wszystko w sposób, który poprze to, co jest na papierze. Wydrukuj kopie swojego CV i dokładnie je przeczytaj, aby dobrze utkwiły Ci w pamięci. Twoje CV przedstawia Twoją ścieżkę kariery, więc przygotuj się na opisanie swoich profesjonalnych kroków, a także umiejętności, które posiadasz.
Menedżerowie ds. zatrudnienia nie zawsze mają czas na dokładne przeczytanie Twojego CV przed rozmową o pracę. Chociaż może być to dla Ciebie frustrujące, unikaj świadczących o irytacji odpowiedzi, takich jak „Te informacje można znaleźć w moim CV”. Zamiast tego uprzejmie i zwięźle opisz swoje doświadczenie i zapytaj kierownika ds. rekrutacji, czy chciałby dowiedzieć się więcej na ten temat
Dopóki rozmowa się nie zacznie, nie będziesz dokładnie wiedział, jakie pytania zada Ci rekruter. Wiele z nich można jednak przewidzieć, ponieważ pytania zadawane podczas rozmów kwalifikacyjnych są do siebie zwykle podobne.
Glassdoor przeanalizował tysiące recenzji rozmów kwalifikacyjnych, aby znaleźć najczęściej zadawane pytania. Pełna lista liczyła ich 50, a my przedstawiamy pierwszą dziesiątkę najczęściej zadawanych:
Niektóre pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej są po prostu okropne (Jakie są Twoje słabe strony?), nie powstrzymuje to jednak menedżerów ds. zatrudniania przed ich zadawaniem. Przygotuj się na najtrudniejsze i najbardziej podchwytliwe pytania, aby umieć na nie odpowiedzieć.
Oprócz tych standardowych pytań przygotuj się na jedno lub dwa pytania dotyczące konkretnej sytuacji z praktyki. Pytania te sprawdzają, czy potrafisz rozwiązywać problemy i czy pasujesz do zespołu.
Na przykład, jeśli jesteś na rozmowie kwalifikacyjnej na stanowisko kierownicze, osoba prowadząca rozmowę może zadać Ci pytanie dotyczące przywództwa: „Zauważasz, że członek Twojego zespołu nie wykonuje poleceń i wydaje się być stale rozkojarzony lub niezainteresowany. Co byś zrobił w tej sytuacji?” Albo: „Dwóch członków twojego zespołu nie dogaduje się i przychodzi do Ciebie, by na siebie nawzajem narzekać. Jak rozwiązałbyś ten problem?”
Zapisz swoje odpowiedzi na te pytania i przećwicz je na głos w lustrze. Gdy będziesz zadowolony ze swoich odpowiedzi, poproś znajomego, aby odegrał rolę osoby prowadzącej rozmowę i skomentował Twoje repliki. Im swobodniej odpowiadasz, tym większą będziesz miał pewność siebie, kiedy te pytania rzeczywiście pojawią się podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Notując pytania, pamiętaj o tym, co wiesz o kulturze firmy.
Rozmowa kwalifikacyjna to droga dwukierunkowa. Będziesz miał na niej okazję zadać kilka własnych pytań, a Twój rozmówca będzie oczekiwał, że to zrobisz.
Nie zadawaj jednak pytań tylko dla samej sztuki, bo właśnie ta część rozmowy kwalifikacyjnej może zadecydować o Twoim sukcesie. Zastanów się dokładnie, o co zapytać. Twoje pytania powinny wskazywać na zainteresowanie stanowiskiem i firmą. Unikaj wcześniej omówionych tematów lub rzeczy, które mogą świadczyć o braku zainteresowania lub nieznajomości etyki pracy
Oto kilka pytań, które zadziałają na Twoją korzyść:
Poniżej pytania, których zadawania należy unikać:
Na wypadek, gdyby menedżer ds. rekrutacji dał ci chwilę na coś dodatkowego, przygotuj prezentację końcową o tym, dlaczego doskonale nadajesz się na stanowisko, o które się ubiegasz. To jedna z najważniejszych informacji do przekazania podczas rozmowy.
Czy wiesz, gdzie znajduje się firma i jak się do niej dostać? Dojedziesz tam samochodem czy transportem publicznym?
Zaplanuj swoją podróż z wyprzedzeniem. Wypróbuj trasę na tydzień przed rozmową o pracę, mając na celu dotarcie do firmy 10-15 minut wcześniej. Sprawdź, ile trwa podróż. Jeśli korzystasz z transportu publicznego, zapisz, w który pociąg czy autobus musisz wsiąść i o której musisz wyruszyć, aby dotrzeć na miejsce w odpowiednim czasie. I miej plan awaryjny, który uwzględnia wszelkie opóźnienia spowodowane na przykład zamknięciem dróg czy objazdem. To może wydawać się przesadą, ale dzięki zaplanowaniu podróży w dniu rozmowy oszczędzisz sobie dodatkowego stresu. Jeśli wydarzy się coś, na co nie masz wpływu, i spowoduje, że się spóźnisz, zadzwoń do menedżera ds. zatrudniania i go o tym powiadom. Takie rzeczy się zdarzają i większość ludzi wykaże w takiej sytuacji zrozumienie. Uprzedzenie o spóźnieniu pokazuje, że szanujesz ich czas.
Twoja podróż niekoniecznie musi odbyć się w realu. Jeśli planowana jest rozmowa wideo, sprawdź wcześniej swój komputer, kamerę i mikrofon, aby się upewnić, że będą działać w tym ważnym momencie. Pobierz program, którego będziesz używać, i wypróbuj go, aby nie mieć problemów z jego obsługą w obecności menedżera ds. rekrutacji.
Odkurz swoją najszykowniejszą torbę lub aktówkę i włóż do niej następujące przedmioty:
W noc poprzedzającą rozmowę o pracę z pewnością będziesz podekscytowany lub zdenerwowany, ale powinieneś starać się dobrze się wyspać, najlepiej pełne osiem godzin.
Oto kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby się zrelaksować i wyciszyć:
Przygotuj swój ubiór wieczorem w dniu poprzedzającym rozmową o pracę. Upewnij się, że nie jest on pognieciony, dziurawy czy zaplamiony. Przygotuj też buty. Upewnij się, że są czyste, wypastowane i nieuszkodzone. Powinieneś włożyć strój pasujący do stylu obowiązującego w firmie. Jeśli wybierasz się do korporacji, najlepszy bedzie tradycyjny strój biznesowy – garnitur, koszula, krawat i formalne buty dla mężczyzn; garnitur, sukienka, bluzka, spódnica lub żakiet oraz eleganckie buty dla kobiet. Najbardziej odpowiednie kolory to szary, granatowy, czarny i biały. Jeśli firma jest bardziej kreatywna, prawdopodobnie będziesz mógł wybrać stój nieco bardziej na luzie.
Twój ubiór może mieć duże znaczenie. Badania pokazują, że łatwiej jest znaleźć pracę kandydatom, którzy atrakcyjnie wyglądają. Jeśli nie wiesz, w co się ubrać, zadzwoń do pracodawcy i zapytaj. Jeśli nie możesz się tego dowiedzieć, zachowaj ostrożność i postępuj formalnie. Lepiej być ubranym zbyt szykownie, niż niewystarczająco elegancko, bo oznacza to, że się starasz. Niechlujny ubiór może sprawiać wrażenie, że ci nie zależy.
Śniadanie jest najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia, szczególnie w dniu rozmowy o pracę. Pożywne, zdrowe śniadanie napędza mózg, dodając mu energii i zwiększając koncentrację. Oznacza to rezygnację z niezdrowych, zbyt tłustych lub słodkich zapychających potraw. Zamiast tego zapewnij swojemu organizmowi białko, dobre tłuszcze, pożywne węglowodany oraz owoce i warzywa.
Dla ułatwienia podsuwamy kilka propozycji dodającego mocy śniadania:
Jeśli rozmowa kwalifikacyjna odbywa się później w ciągu dnia, podczas lunchu zjedz takie produkty jak łosoś, kurczak i jajka, a także warzywa, typu brokuły, jarmuż, groszek i szpinak. Nie jedz niczego, co ma nachalny zapach, na przykład cebula albo czosnek, oraz niczego, co powoduje gazy, jak fasola i brukselka, czy też apatię, jak duże ilości ziemniaków, białego chleba lub makaronu. Picie wody jest ważne, ale nie pij jej zbyt dużo, żebyś nie musiał co kilka minut biegać do ubikacji. Możesz napić się kawy, ale także z umiarem — jedna filiżanka 30 minut przed rozmową o pracę może sprawić, że będziesz mniej zmęczony i bardziej czujny.
Wdech. Wydech. Wdech przez nos, wydech przez usta. Zanim wejdziesz do budynku, znajdź spokojne miejsce, aby zebrać myśli, odetchnąć i się uspokoić. Możesz w tym celu zastosować praktykę STOP:
Uświadom sobie, że rozmowa kwalifikacyjna to nie przesłuchanie, tylko spotkanie mające na celu ustalenie, czy Ty i firma do siebie pasujecie. A co najważniejsze, pamiętaj, że cokolwiek się w życiu wydarzy – ostatecznie wszystko dobrze się ułoży. Przeszedłeś już wiele, przez to też przejdziesz, niezależnie od wyniku. Nie wyolbrzymiaj problemu, spójrz na to w szerszej perspektywie i nie martw się na wyrost.
Dobra, jesteś w pełni przygotowany. Dotarłeś wcześnie na miejsce i jesteś gotowy do startu. Oto, co powinieneś zrobić, gdy rozmowa się rozpocznie.
Chociaż wszyscy twierdzimy, że nie oceniamy ludzi po ich wyglądzie, to właśnie tak robimy. Według artykułu w Forbes, to, jak wyglądamy, ma bezpośredni związek z pracą, jaką otrzymujemy, i dochodami. Kiedy wejdziesz do pokoju, prowadzący rozmowę najprawdopodobniej obejrzy Cię z góry do dołu, choć zrobi to prawdopodobnie podświadomie. Możesz nawet tego nie zauważyć, ale tak będzie. Wszyscy to robimy. Odpowiedni wygląd jest Ci niezbędny do zrobienia dobrego wrażenia.
Strój już omówiliśmy, ale powinieneś też upewnić się, że masz ułożone włosy, czyste paznokcie i świeży oddech (tutaj przydadzą się miętówki). Jeśli przyjedziesz wcześniej na rozmowę kwalifikacyjną, poproś o skorzystanie z łazienki i w razie potrzeby doprowadź się do porządku, zanim zostaniesz wezwany na rozmowę. Choć nie brzmi to zbyt poważnie, to właśnie elegancki wygląd może Cię wyróżnić spośród innych kandydatów.
Maniery mają wielkie znaczenie. Nic nie kosztują, ale mogą zdziałać cuda, na przykład zjednać Ci menedżera ds. zatrudniania i całą firmę. Bądź uprzejmy i traktuj każdą osobę, którą spotkasz, z szacunkiem, począwszy od ochroniarza na parkingu przez recepcjonistę po pracowników, których mijasz na korytarzu. Pozdrów wszystkich uśmiechem i uprzejmym „Dzień dobry”. Możesz się spodziewać, że potencjalny pracodawca poprosi te osoby o informację zwrotną.
To, czego nie mówisz podczas rozmowy o pracę, jest równie ważne jak to, co mówisz. Badania sugerują, że mowa ciała odpowiada za 50% do 70% całej komunikacji. Twoja mimika, gesty i postawa powiedzą menedżerowi ds. rekrutacji o Tobie bardzo wiele. Musisz zrobić wrażenie osoby pewnej siebie i przystępnej od chwili, gdy przekroczysz próg pokoju, w którym odbywa się rozmowa.
W tej sytuacji – podczas rozmowy kwalifikacyjnej – trudno jest w pełni zrelaksować się i być sobą, ale nie powinieneś też udawać, że jesteś kimś innym. Osoba przeprowadzająca rozmowę kwalifikacyjną próbuje dowiedzieć się, czy jesteś pracownikiem, która będzie pasować do firmy i zespołu, a próba udawania kogoś innego zadziała na Twoją niekorzyść, jeśli dostaniesz to stanowisko.
Najlepszym sposobem na autentyzm jest po prostu prawdomówność. Tam, gdzie to możliwe, zawsze łącz swoje odpowiedzi z przykładami, które potwierdzają Twoje umiejętności i osiągnięcia. Nie bój się przyznać, jeśli nie możesz odpowiedzieć na jakieś pytanie. Szczerze mówiąc jest to zawsze lepsze niż udawanie, a menedżer ds. rekrutacji będzie Cię za to szanował.
Czas ma kluczowe znaczenie podczas rozmowy kwalifikacyjnej, więc umiejętność elokwentnego i zwięzłego mówienia jest jedną z najważniejszych umiejętności, dzięki której możesz zostać zatrudniony. Menedżer ds. rekrutacji chce dowiedzieć się o Tobie i Twoich umiejętnościach jako kandydata jak najwięcej. Udzielaj krótkich odpowiedzi na temat i odnoś się do pytania, które Ci zadano. Anegdoty o tym, kiedy rozwiązałeś problem, podjąłeś wyzwanie, poprowadziłeś zespół, zrobiłeś coś interesującego lub popełniłeś błąd, są w porządku, ale nie pozwól, aby Twoje opowieści wydawały się nie mieć końca lub były chaotyczne. Oto kilka sposobów, aby przejść od razu do sedna:
Rozmowa kwalifikacyjna dotyczy tego, w jaki sposób możesz dopasować się do zespołu i pomóc w rozwiązywaniu problemów, i tego powinieneś się trzymać. Negatywne wypowiedzi na temat byłych współpracowników lub szefów – nawet jeśli Twoje doświadczenia były szczególnie nieprzyjemne – mogą sprawić , że menedżer ds. rekrutacji, zacznie się zastanawiać:
Chyba nie chcesz, aby menedżer ds. rekrutacji tak o Tobie myślał podczas rozmowy kwalifikacyjnej? Jeśli czujesz się zniechęcony w swojej obecnej roli lub czujesz się pokrzywdzony tym, jak byłeś traktowany na ostatnio zajmowanym stanowisku, przekształć to w coś pozytywnego. Porozmawiaj o tym, co wyniosłeś z tej sytuacji, i zaznacz, że ta nowa szansa jest właściwym wyzwaniem na właściwym etapie Twojej kariery.
Wyszedłeś z pomieszczenia, w którym prowadzona była rozmowa, i masz dobre przeczucie. Wszystko poszło dobrze. Ale nie wiesz na pewno, czy dostałaś tę pracę. Oto, co robić dalej:
Zaraz po zakończeniu rozmowy, oceń, jak Ci poszło. Zanotuj pytania, które otrzymałeś, wraz z odpowiedziami. Będzie to przydatny materiał, do którego można się odnieść, jeśli odbędzie się kolejna rozmowa. Pomoże Ci to również przeanalizować, co przegapiłeś lub powinieneś był powiedzieć, abyś móc to naprawić lub uzupełnić podczas kolejnej rozmowy. Zapisz też, jeśli wspomniałeś o jednej z tych 14 rzeczy, o których nie powinieneś był mówić podczas rozmowy kwalifikacyjnej, aby na przyszłość lepiej przygotować reakcję na podobne pytanie.
Jeśli ostatecznie zostaniesz odrzucony jako kandydat, pamiętaj, aby nie brać tego zbyt do siebie. Chociaż w tej chwili możesz się rzeczywiście czuć beznadziejnie, to z pewnością czeka na Ciebie więcej lepszych okazji. Zapoznaj się z życia wziętymi przykładami dotyczącymi odrzucenia podczas rozmowy kwalifikacyjnej, które opisujemy na naszym blogu.
Skontaktuj się z menedżerem ds. rekrutacji – wyślij mu e-mail z podziękowaniem za rozmowę kwalifikacyjną. Zrób to tak szybko, jak to możliwe, najlepiej jeszcze tego samego dnia. Dzięki temu zostaniesz zapamiętany i zrobisz dobre wrażenie. Twój e-mail powinien być zwięźle sformułowany. Pokaż menedżerowi ds. rekrutacji, że szanujesz jego czas, wykorzystując jednocześnie okazję, aby wspomnieć o następujących punktach:
Jeśli będziesz mieć tyle szczęścia, że otrzymasz wiele ofert pracy, będziesz musiał którąś/któreś odrzucić. Zrób to delikatnie i profesjonalnie. To pomoże zachowaniu dobrych relacji z firmą – nigdy nie wiadomo, kiedy wasze ścieżki ponownie się skrzyżują. Oto nasze najważniejsze wskazówki dotyczące odrzucenia oferty pracy.