Cechy osobowości i charakteru

Pozytywne i negatywne cechy osobowości i charakteru na CV. Jak o nich pisać? Jakie cechy pracodawcy najbardziej cenią w swoich pracownikach?
Iwona Maczka
Zaktualizowane 25 czerwca 2024

Być może szukasz swojej pierwszej pracy albo chcesz dokonać zmian w swojej karierze zawodowej i zastanawiasz się, na jaki rodzaj pracy się zdecydować. W wyborze odpowiedniego dla nas zawodu bardzo ważnym krokiem jest wcześniejsze zastanowienie się nad tym, jaką osobą jesteśmy, i określenie swoich cech charakteru, bo to właśnie one w znacznym stopniu predysponują nas do konkretnych funkcji i stanowisk. Wiedza ta pomoże Ci zatem nie tylko w codziennych relacjach z innymi ludźmi, ale także w karierze i profesjonalnym rozwoju.

W naszym blogu wyjaśnimy:

  • czym są cechy osobowości i charakteru oraz
  • czym się od siebie różnią.

Zamieścimy w nim:

  • listę cech charakteru, zarówno tych uważanych powszechnie za pozytywne, jak i negatywne oraz
  • napiszemy o tym, które z nich pracodawcy najbardziej cenią u swoich pracowników. O tych cechach niewątpliwie warto wspomnieć w swoim przykładowym CV!

Mamy nadzieję, że nasza lista Cię zainspiruje i pomoże Ci wytypować cechy, które posiadasz i które są niezbędne do wykonywania wymarzonej pracy.

  • Podpowiemy, gdzie zamieścić je w swoim CV, żeby zwróciły uwagę Twojego przyszłego pracodawcy, oraz co zrobić w przypadku, gdy pracodawca będzie chciał poznać Twoje słabe strony.
  • Opiszemy też różnicę między osobami introwertycznymi i ekstrawertycznymi, a także zastanowimy się nad tym, w jakich zawodach osoby te sprawdzą się najlepiej.

Wszystko po to, aby ułatwić Ci wybór odpowiedniej ścieżki kariery i wesprzeć w pisaniu CV i listów motywacyjnych.

Cechy osobowości i charakteru

Charakter, czy też osobowość, to coś, co wyróżnia Cię na tle innych, jest czymś wyjątkowym i indywidualnym – typowym tylko dla Ciebie. To zbiór cech osobistych określających Twoją tożsamość, które sprawiają, że zachowujesz się w określonych sytuacjach w taki, a nie inny sposób.

Osobowość a charakter

Z pewnością rzuciło ci się w oczy, że używamy zamiennie słów „charakter” i „osobowość”, mimo że według psychologów to nie do końca to samo. Różnica między nimi polega z grubsza na tym, że za osobowość uważa się zbiór cech, które są mniej lub bardziej stałe, a charakter bywa zmienny i można nad nim pracować. Pozostawimy to subtelne rozróżnienie psychologom, a my w dalszej części artykułu będziemy omawiać cechy osobowości i charakteru łącznie.

Pozytywne i negatywne cechy charakteru

Cechy charakteru dzieli się zasadniczo na dobre i złe.

Cechy pozytywne umożliwiają nam dobre funkcjonowanie w społeczeństwie i nawiązywanie dobrych relacji osobistych i zawodowych. Cechy te są mile widziane zarówno u nas, jak i innych osób.

W przeciwieństwie do nich negatywne cechy charakteru utrudniają, czy wręcz uniemożliwiają nam funkcjonowanie wśród ludzi. Cech tych nie lubimy nie tylko u innych, ale często również u siebie. Są one także niepożądane w środowisku zawodowym. Trudno sobie wyobrazić, żeby ktoś chciał mieć agresywnego i aroganckiego kolegę albo niesumiennego i nielojalnego pracownika.

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że czasami cechy pozytywne mogą zamienić się w negatywne. Na przykład przesadna pewność siebie może przejść w arogancję. Osoby nazbyt ambitne mogą iść do celu po trupach, tolerancja może przybrać formę obojętności, posłuszeństwo może skutkować brakiem inicjatywy, a sumienność i dokładność zamienić w destruktywny perfekcjonizm (pamiętajmy, że umiarkowany perfekcjonizm jest z reguły uważany za zaletę). Osoba ostrożna może mieć skłonność do unikania za wszelką cenę ryzyka, nawet jeśli czasem ryzyko należy podjąć, a osoba odważna i optymistyczna chcieć podejmować ryzyko zbyt pochopnie tam, gdzie wskazana jest przezorność.

Czasem więc cechy oceniane jako pozytywne mogą się okazać niekorzystne i stać się źródłem problemów w pracy, a negatywne mogą okazać się przydatne. To, czy jakąś cechę uznamy za pozytywną czy negatywną, ma więc często związek z sytuacją, w której zostaną zastosowane, a nawet z osobistymi preferencjami.

Rada eksperta

Jeśli nie wiesz, jakie cechy podać w swoim CV, możesz poprosić najbliższych, by cię opisali – niech skupią się i na twoich mocnych stronach, i obszarach, w których możesz się podciągnąć. Być może dowiesz się o sobie czegoś nowego!

Przykładowe pozytywne cechy charakteru

Oto lista przykładowych cech charakteru uznawanych za pozytywne i pożądane. Zastanów się, które z nich posiadasz. Stworzenie kompletnej listy nie jest oczywiście możliwe, jesteśmy wręcz przekonani, że znajdziesz u siebie pozytywną cechę, która na tej liście nie widnieje.

  • Altruizm
  • Ambicja
  • Asertywność
  • Ciekawość
  • Cierpliwość
  • Czułość
  • Dążenie do celu
  • Dobroduszność
  • Dociekliwość
  • Dokładność i precyzja
  • Empatia
  • Gościnność
  • Grzeczność
  • Komunikatywność
  • Koncentracja
  • Konsekwencja
  • Kreatywność
  • Logiczne wnioskowanie
  • Lojalność
  • Łagodność
  • Myślenie przyczynowo–skutkowe
  • Obowiązkowość
  • Odpowiedzialność
  • Odwaga
  • Opanowanie
  • Operatywność
  • Opiekuńczość
  • Optymizm
  • Otwartość
  • Pewność siebie
  • Poczucie humoru
  • Porządek i czystość
  • Posłuszeństwo
  • Pracowitość
  • Praktyczność
  • Prawdomówność
  • Przedsiębiorczość
  • Przezorność
  • Punktualność
  • Radzenie sobie ze stresem
  • Roztropność
  • Rzetelność
  • Serdeczność
  • Skromność
  • Skuteczność
  • Spokój
  • Spostrzegawczość
  • Stanowczość
  • Staranność
  • Szczerość
  • Szybkość adaptacji
  • Szybkie podejmowanie decyzji oraz szybkość działania
  • Śmiałość
  • Takt
  • Tolerancja
  • Troskliwość
  • Uczciwość
  • Uczynność
  • Uprzejmość
  • Uważność słuchania
  • Wielkoduszność
  • Wnikliwa obserwacja
  • Wrażliwość
  • Wyobraźnia
  • Wyrozumiałość
  • Wytrwałość
  • Zaangażowanie
  • Zdyscyplinowanie

Mamy nadzieję, że na podstawie tych przykładów uda Ci się stworzyć swoją własną obszerną listę cech, po którą będziesz sięgać za każdym razem, kiedy będziesz pisać CV. W zależności od tego, na jakie stanowisko będziesz aplikować, wybierzesz z listy cechy, które pokażą, że jesteś doskonałym kandydatem i masz niepodważalne predyspozycje do pełnienia funkcji, o którą się ubiegasz.

Przykład opisu cech w CV:

Przykład

Dążenie do celu: Na stanowisku project managera wykazałam się determinacją w dążeniu do celu: udało mi się zmotywować zespół do realizacji założeń poprzez elastyczne podejście i dostosowywanie rozwiązań do zmiennej sytuacji. W efekcie mimo braków kadrowych zmieściliśmy się w 90% zakładanego budżetu i oddaliśmy projekt na czas.

Przykład

Radzenie sobie ze stresem: Moją codziennością jest działanie pod presją czasu oraz prezentowanie oferty handlowej firmy dużym grupom osób. W takich warunkach trzy razy pod rząd zostałem najskuteczniejszym handlowcem roku w swoim regionie.

Przykład

Staranność: W ramach obowiązków służbowych redagowałam i korygowałam teksty, tak by były bezbłędne. Nasze materiały promocyjne pojawiały się jako wzór w newsletterach branżowych.

Gdzie zamieścić w CV cechy charakteru, by wpadły w oko rekruterowi?

Jeśli początkowo miałeś wątpliwości, czy na CV warto zamieścić cechy osobowości, mamy nadzieję, że je rozwialiśmy. Odpowiedź na pytanie, czy trzeba to zrobić, brzmi: TAK! Ponieważ charakteryzują Cię one nie tylko jako osobę, ale także jako pracownika, zawsze należy wspomnieć o nich w CV.

To, które z nich wybierzesz i zaprezentujesz, zależy od tego, o jakie stanowisko się ubiegasz. Pracodawcy często wymieniają wymagane cechy przyszłych pracowników w ogłoszeniu o pracę, dlatego niezwykle ważne jest, aby ogłoszenie dokładnie przeanalizować, a w życiorysie zamieścić adekwatne do stanowiska cechy, którymi rzeczywiście dysponujesz.

Tak
  • Wpisz cechy charakteru w rubryce Umiejętności i połącz je z umiejętnościami miękkimi. Można także znaleźć dla nich miejsce w Podsumowaniu umiejętności i celów zawodowych oraz w sekcji Doświadczenie zawodowe/Historia zatrudnienia.
Nie
  • Nie wymyślaj cech, których nie posiadasz.
  • Nie wpisuj do szablonu CV przypadkowych cech, które przyjdą Ci do głowy.

Jakie cechy (i umiejętności) pracowników cenią pracodawcy?

Są takie cechy charakteru, które pracodawcy szczególnie sobie cenią. Są to bez wątpienia pozytywne nastawienie i zaangażowanie w pracę, dzięki którym łatwiej osiągnąć oczekiwane rezultaty. Chęć do działania sprawia, że pracownik wykonuje swoje obowiązki sprawnie i terminowo.

Ważne są również komunikatywność i umiejętność pracy w zespole, które pozwolą na utrzymywanie dobrych relacji i radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych. Pracownik powinien być też uczciwy i lojalny: wywiązywać się z obowiązków i działać na korzyść pracodawcy, przestrzegając jednocześnie norm społecznych.

Ciekawość i otwartość na nowe doświadczenia i wyzwania są nie tylko podstawowym warunkiem rozwoju pracownika, ale również doskonalenia rezultatów jego pracy poprzez pogłębianie wiedzy i odwagę w stosowaniu innowacyjnych rozwiązań.

W obecnym świecie niezwykle liczą się też umiejętność pracy pod presją, odporność na stres i wytrwałość w działaniu. Dzięki nim pracownik nie zniechęci się mimo ewentualnych niepowodzeń. Przeciwnie: będzie podejmował kolejne próby, aby wypełnić zlecone mu zadanie. W większości przypadków pomocne będą mu w tym kreatywność i samodzielność pozwalające na postrzeganie problemów nie jako przeszkody w osiągnięciu celu, ale raczej jako wyzwania, którym należy sprostać, by odczuć satysfakcję.

Negatywne cechy charakteru – co zrobić w przypadku, gdy pracodawca pyta, jakie są twoje słabe strony?

Istnieje wiele cech, które uważane są za negatywne i niepożądane. Każdy z nas, Ty także, z pewnością posiada którąś z nich. Należą do nich przykładowo arogancja, zarozumiałość, chciwość, cynizm, egoizm, fanatyzm, lekkomyślność, niecierpliwość, nieuczciwość, brak lojalności, pesymizm, zarozumialstwo, skąpstwo. Cech tych nie lubimy w życiu prywatnym i zawodowym nie tylko u innych. W przypadku, gdy jesteśmy ich świadomi, nie znosimy ich często także u siebie i niechętnie o nich mówimy. Ważne jest, aby być szczerym nie tylko wówczas, kiedy przedstawiamy swoje pozytywne cechy, ale także wtedy, kiedy wymieniamy negatywne cechy osobowości. Kłamstwo ma krótkie nogi i wcześniej czy później prawda o nas wyjdzie na jaw.

  1. Co zrobić, kiedy przyszły pracodawca zapyta Cię o Twoje wady? Takie pytanie często pada na rozmowie kwalifikacyjnej. Nie należy się go obawiać, ale warto się na nie odpowiednio przygotować. Podpowiadamy, jak to zrobić:

    Wybierz taką negatywną cechę charakteru, która nie zdyskwalifikuje Cię na danym stanowisku. W przypadku, kiedy praca bezwzględnie wymaga dokładności i skrupulatności, lepiej nie przyznawać się do niechlujstwa i roztrzepania. (Wówczas należy się zastanowić, czy ta praca jest rzeczywiście dla nas.)
     
  2. Najlepiej wskaż taką wadę, która – jeśli odpowiednio nad sobą popracujesz – da się przekuć w zaletę. Skąpstwo można zmienić w oszczędność, niecierpliwość – w chęć do działania i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji, a fanatyzm – w zaangażowanie i wytrwałość.

Rola predyspozycji i preferencji w poszukiwaniu pracy

W pracy spędzasz większą część swojego życia. Jeśli wybierzesz stanowisko zgodne ze swoim charakterem i predyspozycjami, przyniesie to korzyść i zadowolenie zarówno Tobie, jak i Twojemu pracodawcy.

We wstępie do tego artykułu obiecaliśmy, że zajmiemy się w nim różnicą między introwertykami a ekstrawertykami. Dlaczego? Bo te dwa typy ludzi posiadają z reguły zbiór cech, dzięki którym w niektórych zawodach sprawdzą się lepiej niż w innych. Zobacz, jakie cechy charakteru Polacy przypisują przedstawicielom różnych profesji.

Introwertyk

Według definicji w słowniku introwertyk jest osobą, która mocniej koncentruje się na własnym życiu wewnętrznym niż na kontaktach z innymi ludźmi i otaczającym go światem. W praktyce oznacza to, że introwertyk z reguły preferuje pracę w samotności, samodzielną, kreatywną, wymagającą umiejętności obserwacji, refleksji i skupienia. Nie przepada za nadmiarem bodźców, potrzebuje ciszy i spokoju i z reguły nie jest gadułą, potrafi za to słuchać innych i posiada umiejętność dłuższej koncentracji. Osoby ze skłonnościami do introwersji doskonale sprawdzą się w takich zawodach jak psycholog, terapeuta, grafik, architekt, programista, pisarz, tłumacz, copywriter czy też redaktor.

Ekstrawertyk

W przeciwieństwie do introwertyka, ekstrawertyk to człowiek interesujący się otaczającą rzeczywistością, łatwo nawiązujący kontakty z innymi ludźmi. Ekstrawertycy są często osobami towarzyskimi, gadatliwymi i żywiołowymi. Lubią pracę dynamiczną i w grupie, polegającą na interakcji z innymi ludźmi. Dlatego ekstrawertyk może być doskonałym pracownikiem działu HR, menedżerem, liderem zespołu, pilotem wycieczek czy doradcą klienta.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że nikt z nas, Ty również, nie jest w stu procentach introwertykiem albo ekstrawertykiem. Najczęściej łączymy w sobie cechy obu typów, choć przeważnie sami czujemy, który z nich jest bliższy naszej osobowości. Warto wykorzystać tę wiedzę w poszukiwaniu pracy, która przyniesie nam satysfakcję.

Znajomość własnych cech charakteru i osobowości pomoże Ci w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji odnośnie kariery i profesjonalnego rozwoju. Mamy nadzieję, że nasz artykuł też się do tego przyczyni.

Stwórz swoje CV w 15 minut!
Skorzystaj z profesjonalnych, przetestowanych w praktyce szablonów CV, które są zgodne z wymaganiami pracodawców.
Stwórz moje CV